Januari

Nieuwe inspiratie

Januari is een ideale maand om plannen te maken voor het nieuwe seizoen. Een tuin ontwikkelt zich en elk jaar zijn wel kleine aanpassingen nodig. Er zijn misschien planten doodgegaan, of je wilt de borders veranderen. Op Pinterest kun je sfeerbeelden bekijken. Wil je graag wat begeleiding? Volg dan een cursus Tuinontwerpen of cursus Beplanting.

Snoeischaren slijpen

Het is belangrijk om scherpe snoeischaren te gebruiken. Een botte schaar veroorzaakt rafelige snoeivlakken die sneller door schimmels en ziekten aangetast worden. In plaats van elke keer een nieuwe schaar te kopen, kun je heel eenvoudig tuingereedschap zelf slijpen met een diamantvijltje. Bekijk in deze video hoe je dat doet.

Om de voorbereiding compleet te maken: volg de cursus Snoeien – Hoe en wanneer? in maart. Voor het daadwerkelijke snoeiwerk kun je beter wachten tot het voorjaar; lees hierna waarom.

Wachten met snoeien

Bij sommige bomen en struiken komt de sapstroom al vroeg op gang. Die mag je nu niet meer snoeien! Ze gaan dan ‘bloeden’ en overleven het misschien niet. Het zijn onder andere de esdoorn (Acer), berk, haagbeuk (Carpinus), walnoot en druif . Deze mag je pas weer snoeien als ze volop in het blad staan, ongeveer vanaf mei/juni.

Winterbloeiers

Wist je dat er ook bomen en struiken zijn die in de winter bloeien? In de kale wintertuin vallen die extra op. Zoals de winterbloeiende Prunus, mahoniestruik, Viburnum, winterheide, toverhazelaar, Sarcococca, winterjasmijn en kerstroos. Bomen met een bijzondere schors zijn ook blikvangers, zoals papierberk, papieresdoorn of de sierkers Prunus serrula.

Sneeuw en ijs

Het makkelijkst is om alleen planten in de tuin te hebben die goed winterhard zijn. Daar heb je ‘s winters geen omkijken naar. Vorstgevoelige planten en jonge struiken kun je beschermen met vliesdoek, jute of afgevallen blad.  Haal het weg zodra de vorst voorbij is, zodat de plant voldoende licht en zuurstof blijft krijgen. Schud de sneeuw van coniferen en dennen, want de takken kunnen breken onder het gewicht.

Groenblijvende planten zijn extra gevoelig voor vorst, omdat ze via de bladeren vocht blijven verdampen, terwijl ze door de bevroren grond geen water via de wortels kunnen opnemen. Bij harde wind en het ontbreken van een isolerende sneeuwlaag is dit effect nog groter.
Loop bij vorst niet over het gras, dat veroorzaakt gele plekken in het voorjaar.
Controleer af en toe de knollen van dahlia’s die binnen overwinteren. Kuipplanten die binnen overwinteren mag je af en toe wat lauw water geven.
Houd in de vijver een wak open door bijvoorbeeld een bundel stro rechtop in het water te zetten. Ga niet hakken of breken, want dat haalt de vissen en waterdieren uit hun winterslaap.

Vogels helpen

Voldoende schuilgelegenheid is belangrijk, wat een extra reden is om te wachten met snoeien en opruimen van bladafval. Een waterschaal is fijn voor vogels om te badderen en te drinken. Haal deze weg als het gaat vriezen, en meng geen zout of suiker door het water. Maak nestkastjes schoon met heet water. Vogels kunnen er nu al in schuilen en slapen, en het is dan ruim op tijd beschikbaar voor het volgende broedseizoen.